(TSVN) - Ngày 28/11/2025, tại thành phố Cần Thơ, trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa Hiệp hội Thủy sản Việt Nam và Hội đồng Xuất khẩu Đậu nành Hoa Kỳ (USSEC), Trung tâm Hợp tác Quốc tế về Nuôi trồng Thủy sản Bền vững (ICAFIS) phối hợp với USSEC tổ chức buổi tọa đàm "Chứng nhận Nhà máy Thức ăn chăn nuôi ASC và Đậu nành Hoa Kỳ". Buổi tọa đàm thu hút sự quan tâm đặc biệt bởi từ nay, các cơ sở nuôi trồng thủy sản phải sử dụng thức ăn ASC mới được công nhận đạt tiêu chuẩn ASC.
Buổi tọa đàm có sự tham dự của khoảng 140 khách mời, bao gồm đại diện 30 nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản và các bên liên quan. Sau một vài bài thuyết trình ngắn, buổi tọa đàm đã diễn ra dưới hình thức đối thoại trực tiếp giữa các chuyên gia và đại diện nhà máy.
Các chuyên gia tham gia đối thoại bao gồm ông Lukas Manomaitis (đại diện USSEC), ông Bùi Ngọc Thanh (USSEC Việt Nam), ông Đinh Xuân Lập (Phó Giám đốc ICAFIS), ông Lê Xuân Quỳnh (Peterson Solutions), ông Nguyễn Hữu Tường (Bureau Veritas Việt Nam), bà Trần Ngọc Thiên Kim (Công ty Grobest Việt Nam), bà Lưu Thị Kiều Oanh (Control Union).
Đối thoại cho biết, ngành thủy sản nước ta đang triển khai 13 bộ tiêu chuẩn để đáp ứng yêu cầu của thị trường, trong đó tiêu chuẩn ASC là quan trọng nhất vì được công nhận rộng rãi. Tiêu chuẩn ASC đã được áp dụng ở nước ta từ năm 2010, đảm bảo các sản phẩm chế biến có thể mở rộng xuất khẩu sang các thị trường hiện đại, đặc biệt là tôm và cá tra. Tuy nhiên, trước đây, tiêu chuẩn ASC chỉ tập trung vào nuôi trồng, thì từ tháng 11 năm 2025, đã yêu cầu thức ăn thủy sản cũng phải đạt tiêu chuẩn ASC. Điểm chính của quy định mới này, trong xu hướng chế biến thức ăn thủy sản thay thế bột cá bằng đậu nành, yêu cầu đậu nành khi trồng phải có trách nhiệm bảo tồn đất, không gây nguy cơ phá rừng. Phải có báo cáo và chứng nhận nguồn gốc đáng tin cậy. Nước ta hiện có khoảng 300 trại nuôi tôm và cá tra (chủ yếu là tôm) đạt chứng nhận ASC. Hiện nay, để tiếp tục được chứng nhận, các trại nuôi phải sử dụng thức ăn ASC và thời gian chuyển đổi là 1 năm (các cơ sở nuôi muốn được công nhận đạt tiêu chuẩn ASC lần đầu phải đảm bảo thức ăn ASC). Vấn đề là thức ăn ASC ở đâu? Cả nước hiện có 8 nhà máy sản xuất thức ăn đạt tiêu chuẩn ASC nhưng sản lượng phải tăng lên rất nhiều mới đáp ứng được nhu cầu. Các nhà máy muốn chuyển đổi cần thời gian và đầu tư.
Trong khi đó, theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, trong 3 quý đầu năm 2025, nước ta đã nhập khẩu hơn 1,9 triệu tấn đậu nành, trị giá hơn 904 triệu USD. Trong đó, Brazil là nước nhập khẩu lớn nhất với hơn 1,1 triệu tấn, đứng thứ hai là Hoa Kỳ với gần 670.000 tấn. Đậu nành Hoa Kỳ có lợi thế là tuân thủ các quy định về bảo tồn đất và không gây ra rủi ro phá rừng. Tuy nhiên, việc chuyển đổi nguyên liệu thô để chế biến với các nhà máy còn nhiều khó khăn.
Nhiều câu hỏi đã được đại diện các nhà máy đặt ra và được các chuyên gia giải đáp thẳng thắn.
Ông Đinh Xuân Lập nêu vấn đề: Tiêu chuẩn ASC được đổi mới để đáp ứng yêu cầu của thị trường toàn cầu, từ ăn ngon, ăn sạch đến an toàn và giờ đây phải có trách nhiệm đảm bảo phát triển bền vững. Để thực hiện, các nhà máy chế biến của Việt Nam gặp nhiều khó khăn nên cũng đề nghị USSEC hợp tác và hỗ trợ việc trình diễn nguồn gốc đậu nành. Ông Lukas Manomaitis cho biết, đây là một ý tưởng thú vị, hai bên nên thắt chặt hợp tác để cùng phát triển.
Theo Sáu Nghệ- Thuỷ sản Việt Nam
